جایگاه داوری از منظر حقوق ایران و فقه اسلامی

RSS feed.

جایگاه داوری از منظر حقوق ایران و فقه اسلامی

دسته:
فقه،حقوق،الهیات
بازدید: 1 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 189 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 124

هدف از این پایان نامه بررسی جایگاه داوری از منظر حقوق ایران و
فقه اسلامی می باشد

قیمت فایل فقط 125,000 تومان



دانلود پایان نامه کارشناسی
ارشد رشته
حقوق -گرایش حقوق
خصوصی


جایگاه داوری از منظر حقوق ایران و فقه
اسلامی


چکیده:

پیدایش داوری برای جامعه های انسانی امری ضروری
و اجتناب ناپذیر است و عقل بشر ضرورت آن را به خوبی درک می کند
چرا که زندگی انسان –به هر دلیلی –زندگی اجتماعی است و نیازهای
گوناگون انسان در سایه اجتماع و تعاون و همکاری برآورده می شود و
لازمه زندگی اجتماعی ، وجود برخوردها و اصطکاک میان منافع و
خواسته های افراد جامعه و تعدی و تجاوز به حقوق یکدیگر است
.  که یکی از مسالمترین راه حل این مناقشات می تواند نهاد
داوری باشد.

 حل اختلاف از طریق داوری سابقه شرعی نیز
دارد و در قرآن کریم و سنت ائمه معصومین نیز به رفع اختلافات از
این طریق تصریح و تاکید شده است. جواز و نفوذ داوری که در حقوق
اسلامی تحت عنوان قضاوت تحکیمی مطرح می شود در درحه اول مستند به
آیه شریفه «وان خِفتم شقاقَ بینِهِما فابعَثوا حَکماً من اهله و
حکما من اهلها»(نساء، 35) مفاد آیه موید جواز و نفوذ داوری در
اختلافات خانوادگی است که با الغای خصوصیت می توان آن را به
اختلافات مشابه تسری داد. از سوی دیگر روایات متعددی در تجویز و
تنفیذ داوری وجود دارد.در این پایان نامه سعی شده به
بررسی موضوعی داوری در حقوق جمهوری اسلامی ایران
پرداخته شود و از منظر حقوق فقه امامیه و عامه به طور اخص مورد
بررسی و تطبیق قرار گیرد. البته مواد بعدی در شرح تشریفات و شرایط
داوری و چگونگی ارجاع به داوری و موارد ابطال رای داور و مسائل
دیگر به صورت مبسوط توضیح داده است. 

کلید واژه
ها:

داوری

قضاوت تحکیمی

مصادیق داوری

ضمانت اجرای داوری

مقدمه

داوری از شیوه‌های پرسابقه در حل اختلافات
انسان‌هاست. تحولات گسترده همانند بسیاری از موضوعات فرهنگی و
اجتماعی داوری را احاطه کرده است. داوری در پژوهش‌های
فقهی، عموماً بر محور شناخت و قطع نظر از تحولات در
مسائل داوری انجام یافته است. این نوشتار بر آن است که نگاهی کلی
و گذرا به آن تحولات داشته باشد، و بایستگی نوپژوهی را با رویکرد
به ماهیت روزآمد داوری اعلام دارد.اختلاف و کشمکش، از اولین
پدیده‌ها و پی‌آمدهای زندگی گروهی و جمعی انسان‌هاست. تفاوت
استعدادها و توانمندی‌های انسان‌ها از یک سو و غرایز برتری‌جویی
برخی افراد و سلطه‌طلبی آن‌ها از سوی دیگر، بستر مشاجرات را در
زندگی اجتماعی فراهم می‌سازد. پیدایش نزاع و اختلاف، اگرچه در
ابتدا ناخواسته و در مواردی طبیعی است، اما حل اختلاف امری مطلوب
و مورد خواست باطنی عموم انسان‌هاست.

در عرصه اختلاف، آنچه مورد جدال واقع می شود،
سرنوشت حق و برخورداری است، و هریک از افراد طرف نزاع، آن حق و
امتیاز را از آنِ خویش دانسته و دیگری را غاصب حق می‌داند، اما در
این‌که مسئله باید حل شود، اختلافی نیست. افراد، گروه‌ها، کشورها،
و کسانی که در اطراف اختلاف و درگیری‌ها قرار گرفته‌اند، در خاتمه
نزاع و برون‌رفت از اختلاف به‌وجودآمده اتفاق نظر دارند. حل
اختلافات همانند تمامی مسائل بشری می تواند قانون‌مند و براساس
نظام انجام پذیرد.

کاوش و ارزیابی شیوه‌های منطقی حل اختلاف،
نخستین گام در جهت حل اختلاف به‌شمار می‌رود. آنچه در شیوه‌های حل
اختلاف باید مورد توجه قرار گیرد، سرعت پایان دادن به اختلاف است،
زیرا آثار ، ویرانی‌ها، ناامنی‌ها و اضطرابی که شروع جنگ و نزاع
به همراه دارد، در ادامه جنگ و اختلاف بیش‌تر می شود. چنانچه
اضطراب و ناامنی تداوم یابد، آثار ویرانگری بر روان انسان، آرامش
و امنیت فکری، ذهنی جامعه خواهد گذاشت. این پی‌آمدهای نامطلوب و
گسترده، همواره بیش از پیش متفکران و دانشوران را به جست‌وجوی
شیوه‌های کارآمد حل اختلاف واداشته است. مسئله داوری و حل اختلاف
در متن دین ، با روش‌های صلح‌آمیز نیز تأکید شده
است.

برآمد تلاش عقلانی در وضع قوانین حقوقی با هدف
حل مخاصمات و رفع منازعات جلوه‌گر گردیده است. تشکیل دادگاه‌های
قضایی و ایجاد هیئت‌های داوری در سطوح مختلف، از اساسی‌ترین
راه‌کارهای بشری با هدف برطرف نمودن نزاع و اختلافات
است.

حکمیت از نظر دانش فقه (احکام شریعت) در
جایگاهِ قضاوت و شئون حکومت تلقّی شده و با همان روی‌کرد خاص،
مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است. تحقیقات فقهی انجام‌یافته
تاکنون بر محور حکمیت از جامعیت خوبی برخوردار بوده است، البته
پژوهش‌های فقهی، با همه امتیازات علمی که دارد، عموماً در فضای
تاریخی موضوعات و گاهی با توجه به ظرف جغرافیایی آن‌ها شکل
می‌گیرد. دور بودن و فاصله حوزه‌های فکری، پژوهشی در مقوله‌های
دینی، از ماهیت فعلی برخی موضوعات، باعث جدایی محققان از ماهیت و
شرایط کنونی برخی موضوعات شده و سبب گردیده است پژوهش در این‌گونه
موضوعات با پیشینه موجود در بستر تاریخی محصور بماند و تغییرات و
تطوّرات آن‌ها از ذهن و اندیشه محققان و اثر تحقیق دور بماند. این
نوشتار با نظر به بایستگی نگاهی نو به حکمیت در کاوش‌های فقهی،
حقوقی نگارش یافته است. نگاهی نو، متوقف بر شناخت ماهیت دقیق فعلی
موضوع، و تطوّرات پدیدآمده در موضوع داوری است. از این رو شناخت
داوری در مرحله نخست، تحولات آن در مرحله بعد و در نهایت نوپژوهی
نسبت به داوری بررسی می شود.

فهرست

مقدمه 1

الف) بیان مسئله 3

ب) ضرورت انجام تحقیق 4

ج) اهداف تحقیق 5

چ) سوالات تحقیق 5

هـ) فرضیه های تحقیق 6

د) روش تحقیق 7

و) مرور ادبیات و سوابق مربوطه
7

ه) ساختار تحقیق 8

فصل اول: کلیات
9

مفهوم، سیر تاریخی، مستندات و محاسن و معایب
داوری 10

مبحث اول: مفهوم داوری 10

     گفتار اول: مفهوم لغوی
داوری 10

     گفتار دوم: مفهوم اصطلاحی
داوری 12

          بند اول:
مفهوم داوری از نظر فقه عامه و امامیه 12

          بند دوم:
مفهوم داوری در حقوق ایران 13

مبحث دوم: سیر تاریخی داوری در فقه و حقوق
15

     گفتار اول: سیر تاریخی
داوری در فقه 15

     گفتار دوم: سیر تاریخی
داوری در حقوق ایران 18

مبحث سوم: مستندات داوری
20

     گفتار اول: مستندات داوری
در فقه عامه و امامیه 20

     گفتار دوم: مستندات داوری
در حقوق ایران 24

مبحث چهارم: محسان و معایب داوری
28

     گفتار اول: محاسن داوری
28

     گفتار دوم: معایب داوری
30

فصل دوم: شرایط و صفات داور و داوری از منظر
فقه و حقوق 35


مبحث اول: شرایط و صفات داور
36

     گفتار اول: شرایط و سفات
داور از نظر فقه عامه و امامیه 36


          بند اول:
صفات مختص داوران 38

          بند دوم:
بلوغ 39

          بند سوم:
عقل 41

          بند چهارم
ایمان 41

          بند پنجم:
عدالت 46

          بند ششم:
علم 51

          بند هفتم:
اجتهاد 56

          بند هشتم:
ذکورت 58

          بند نهم:
کتابت 62

          بند دهم:
طهارت مولد 62

          بند
یازدهم: اعلم بودن در بلد 62

          بند
دوازدهم: بصر 63

     گفتار دوم: شرایط و صفات
داور در حقوق ایران 63


          بند اول:
شرایط داور 64

          بند دوم:
ممنوعیت های داور 64

مبحث دوم: شرایط داوری 65

     گفتار اول: شرایط داوری از
نظر فقه 65

     گفتار دوم: شرایط داوری در
حقوق 70

          بند اول:
قرارداد و موافقت نامه داوری 70

          بند دوم:
عدم توافق طرفین در تعیین داور 70

          بند سوم:
عدم توافق طرفین در تعیین جانشین داور متوفی، محجور یا مستعفی
71

فصل سوم: مرجع، رسیدگی، ابلاغ و اجرای رأی
داوری 72


مبحث اول: مرجع داوری 73

     گفتار اول: مرجع داوری از
نظر فقه عامه و امامیه 74


     گفتار دوم: مرجع داوری در
حقوق ایران 74


          بند اول:
واگذاری صریح طرفین 74

          بند دوم:
چگونگی تعیین داور 75

          بند سوم:
تعیین داور توسط اصحاب دعوا 75

          بند چهارم:
تعیین داور توسط شخص ثالث 76

          بند پنجم:
تعیین داور توسط دادگاه 78

          بند ششم:
تعیین جانشین داور ممتنع 78

          بند هفتم:
خودداری شخص ثالث از تعیین داور 79

          بند هشتم:
تعیین داور به قید قرعه توسط دادگاه 79

مبحث دوم: رسیدگی و صدور رای داوری
81


     گفتار اول: رسیدگی داوری
81

     گفتار دوم: صدور رای توسط
داور 82

          بند اول:
اعتراض به رای داور 84

مبحث سوم: ابلاغ رای داور و اجرای آن
87


     گفتار اول: ابلاغ
رای  داور 87

          بند اول:
آثار رای 87

          بند دوم:
بررسی توان اثباتی 88

          بند سوم:
فراغ داور 88

          بند چهارم:
توان اجرایی 89

     گفتار دوم: اجرای رای داور
89

فصل چهارم: بطلان و زوال داوری
91


مبحث اول: بطلان و زوال داوری
92

     گفتار اول: بطلان داوری
92

     گفتار دوم: زوال داوری
93

          بند اول:
توافق طرفین بر لغو داوری 93

          بند دوم:
فوت یا حجر یکی از طرفین 93

          بند سوم:
عدم تمایل داور به رسیدگی یا عدم امکان نظر برای داور
94

          بند چهارم:
عدم صدور رای در مدت تعیین شده برای داوری
94

          بند پنجم:
صدور حکم به بطلان رای داور 94

          بند ششم:
زوال دعوا 94

          بند هفتم:
انتقال موضوع داوری 95

نتیجه گیری 96

منابع 100

قیمت فایل فقط 125,000 تومان



برچسب ها :
جایگاه داوری از منظر حقوق ایران و فقه اسلامی ,
داوری در حقوق ایران ,
مبانی فقهی داوری ,
بررسی داوری در فقه امامیه ,
بررسی داوری در فقه اهل سنت ,
شرایط و صفات داوری در حقوق داخلی ایران ,
تطبیق داوری در فقه و حقوق ,
پایان نامه داوری در حقوق داخلی ایران ,
پایان نامه مبانی فقهی داوری

 برای توضیحات بیشتر و دانلود کلیک کنید

پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران

RSS feed.

پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران

دسته: اقتصاد
بازدید: 147 بار
فرمت فایل: pptx
حجم فایل: 498 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 44

پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران شامل 44 اسلاید زیبا که با جدیدترین نسخه پاورپوینت طراحی شده و قابل ویرایش می باشد و برای دانشجویان اقتصاد کاربرد دارد

قیمت فایل فقط 8,800 تومان



پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران

پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران شامل 44 اسلاید زیبا که با جدیدترین نسخه پاورپوینت طراحی شده و قابل ویرایش می باشد . همچنین به راحتی می توان قالب آن را به مورد دلخواه تغییر داد و در تهیه آن کلیه اصول نگارشی، املایی و چیدمان و جمله بندی رعایت گردیده است. این پاورپوینت برای دانشجویان اقتصاد ، کشاورزی وسایر دانشجویان مرتبط کاربرد دارد. در ادامه ابتدا بخشی از متن این پاورپوینت را برای شما آورده ایم ، سپس فهرست مطالب و در انتها تصویری از پیش نمایش اسلایدهای این پاورپوینت را برای شما قرار داده ایم تا بتوانید جزئیات آن را مشاهده کنید و در صورت تمایل در ادامه مطلب آن را دانلود نمایید .

•    وضعیت کشاورزی در ایران

 ایران یکی از کشورهایی است که در زمینه کشاورزی دارای تاریخ طولانی می باشد.  این کشور از نظر جغرافیایی و همچنین آب و هوایی مستعد کشاورزی بوده و پتانسیل و توانمندی ساکنین نیز در این بخش مزید بر علت شده است.  وجود 37 میلیون هکتار اراضی مستعد کشاوزی، اقلیم‌های متنوع آب و هوایی و قابلیت تولید طیف وسیعی از محصولات زراعی و باغی اعم از گرمسیری و سردسیری و منطقه معتدل، محصولات دام و طیور، منابع طبیعی تجدید شونده شامل جنگل‌ها، وجود منابع غنی آبزیان در آب‌های شمال و جنوب و برخورداری از نیروی انسانی، در زمینه تولید بسیاری از محصولات کشاورزی، ١٣٠ میلیارد متر مکعب آب قابل استحصال و .... از جمله دلایل پیشرفت این صنعت در ایران بوده است.

اگر چه زمانی کشاورزی تنها به شیوه سنتی انجام می‌شد و نتیجه تلاش کشاورزان نیز تنها برداشت مقدار کمی محصول بود. اما اکنون با وجود انواع تکنولوژی‌های صنعتی از قبیل دستگاه‌های پیشرفته کاشت محصولات و همچنین برداشت آنها، وجود انواع کودهای شیمیایی و خاک‌های مغذی، روش‌های جدید حفظ و تقویت خاک و ... موجب رونق این بخش از اقتصاد کشور شده است.

تا قبل از انقلاب به دلیل رشد ناگهانی صنایع، توجه کمتری به بخش کشاورزی شد. البته با وقوع انقلاب و پس از آن کاهش درآمدهای نفتی شاهد رشد این قسمت از اقتصاد کشور بودیم. در سال 1353 بخش کشاورزی تنها 7.7 درصد از نرخ رشد سالیانه  را به خود اختصاص داده بود و اوج آنها در سال 1367 بود که با 15.9 درصد رسید. در سال 1378 به دلیل خشکسالی های پیاپی، این مقدار به حدود 14 درصد رسید.

طی برنامه سوم توسعه که از سال 1379 تا سال 1383 ادامه داشت، نرخ رشد سالانه حدود 4.3 درصد بوده و میانگین سهم ارزش افزوده آن نیز به 13.9 درصد رسیده است. به طور کلی، میزان برآورد از میانگین نرخ رشد سالانه ارزش افزوده بخش کشاورزی 5.4 درصد بوده است.

شاید آنچه که باعث رشد این بخش شد، استراتژی‌هایی است که در برنامه دوم توسعه به کار گرفته شده است. برنامه دوم توسعه از سال 1373 آغاز شد و رشد 12 درصدی داشت. به طوری که هر سال شاهد افزایش منسجم برداشت‌ها هستیم. هر چند تاکنون خودکفایی و امنیت غذایی به صورت کامل محقق نشده اما کاهش روند واردات محصولات کشاورزی از مهمترین دستاوردهای پیشرفت در این بخش است. در برنامه سوم توسعه میانگین سهم ارزش افزوده کشاورزی به 83 درصد در سال 1379 رسید. متوسط نرخ رشد سالانه این بخش 4.3درصد بوده که در مقایسه با سال‌های قبل با رشد چشمگیری همراه بوده است.

و ...

فهرست مطالب

وضعیت کشاورزی در ایران
سرمایه گذاری در بخش کشاورزی
مشکلات سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی
چالش‌های پیش‌روی کشاورزی
پایان

عنوان : جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران

فرمت : پاورپوینت

حجم : 500 کیلوبایت

تعداد صفحات : 44

پیش نمایش تمام صفحات پاورپوینت



قیمت فایل فقط 8,800 تومان



برچسب ها : پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران , پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران , دانلود پاورپوینت جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران , پاورپوینت رایگان جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران , دانلود پاورپوینت رایگان جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران , پاورپوینت نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ایران , دانلود پاورپوینت نقش کشاورزی در توسعه اقتصادی ایران , دانلود جایگاه کشاورزی در اقتصاد ایران , جایگاه کشاورزی

تحقیق بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور

RSS feed.

تحقیق بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور

دسته: حقوق
بازدید: 44 بار
فرمت فایل: docx
حجم فایل: 188 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 17

دانلود تحقیق جامع و کامل با عنوان بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور در حجم 17 صفحه با فرمت word ویژه ارائه تحقیق رشته حقوق

قیمت فایل فقط 14,000 تومان



عنوان: تحقیق بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور

دسته: حقوق

فرمت: word (قابل ویرایش)

تعداد صفحات: 17 صفحه

این فایل شامل تحقیق جامع و کاملی با عنوان " بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور " می باشد که در حجم 17 صفحه با فرمت ورد تهیه شده است که میتواند به عنوان کار تحقیقی رشته حقوق مورد استفاده قرار گیرد. بخشهای عمده این فایل شامل موارد زیر است:

مقدمه و ضرورت توجه به حقوق مالکیت فکری

مفهوم حقوق مالکیت فکری(معنوی)

نواقص و ابهامات در نظام مالکیت معنوی

سیاستهای گوناگون در زمینه حمایت از حقوق مالکیت معنوی

منابع تحقیق

تحقیق تهیه شده بسیار کامل و قابل ویرایش بوده و در تهیه آن کلیه اصول نگارشی، املایی و چیدمان و جمله بندی رعایت گردیده است.

قیمت فایل فقط 14,000 تومان



برچسب ها : تحقیق بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور , دانلود تحقیق بررسی جایگاه مالکیت معنوی در قوانین و مقررات کشور , ضرورت توجه به حقوق مالکیت فکری , مفهوم حقوق مالکیت فکری(معنوی) , نواقص و ابهامات در نظام مالکیت معنوی , سیاستهای گوناگون در زمینه حمایت از حقوق مالکیت معنوی

 برای توضیحات بیشتر و دانلود کلیک کنید

مقاله کارشناسی رشته الهیات مربوط به جایگاه خانواده در اسلام- 140 ص

RSS feed.

مقاله کارشناسی رشته الهیات مربوط به جایگاه خانواده در اسلام- 140 ص

خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون در بین تمامی جوامع بشری، به
عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و منشأ فرهنگ‌ها،
تمدن‌ها و تاریخ بشر بوده است پرداختن به این بنای مقدس و بنیادین و
حمایت و هدایت آن به جایگاه واقعی و متعالی‌اش، همواره سبب اصلاح
خانواده بزرگ انسانی و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از حیات حقیقی و
سقوط به ورطه هلاکت و ضلالت بوده اس
دسته:
فقه و حقوق اسلامی
بازدید: 5 بار
فرمت فایل: docx
حجم فایل: 193 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 140


قیمت فایل: 16,000 تومان

پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود.

پرداخت و دانلود

چکیده:

قدمت ازدواج همپای پیدایش بشر است. در نخستین نجوای
رازگونه، آدم ابوالبشر به خداوند می‌گوید: پروردگارا! در برابر
خود کسی را می‌بینم که در دلم میلی و انسی به او احساس می‌کنم و
چون خداوند یگانه، نجوای بنده یکدانه‌اش را شنید فرمود: اگر او را
می‌خواهی از من بخواه و وصال او را از من طلب کن…

تحقیق حاضر با لطف و عنایت خداوند متعال و با عنوان:
«خانواده در اسلام» با بهره‌گیری از آیات قرآن به عنوان منبعی
اصیل و متقن، سرچشمه گرفته از وحی و روایات نورانی حضرات معصومین
(علیهما السلام) ارائه می‌گردد.

به طور مجمل اصطلاح خانواده مؤثرترین عامل انتقال فرهنگ و
رکن بنیادی جامعه است که در شرایط مختلف در تأثیر و تأثر متقابل
با فرهنگ و عوامل اجتماعی است. انسان‌ها در خانواده به هویت و رشد
شخصیتی دست می‌یابند و در خانواده‌های سالم و رشید به تکامل معنوی
و اخلاقی نائل می‌شوند. لذا خانواده عامل کمال‌بخشی، سکونت، آرامش
و بالندگی به اعضای خویش است که در تحولات اساسی جوامع نقش
عمده‌ای ایفا می‌کند. البته خانواده متأثر از عملکرد مذهب، آموزش
و حکومت نیز می‌باشد و این تأثر به صورت متقابل باعث ایجاد
تغییرات اساسی می‌گردد. اگر خانواده محیط سالم و سازنده‌ای داشته
باشد و نیازهای جسمی و روحی افراد خویش را برآورده سازد، کمتر به
خدمات جانبی و جبرانی برای خانواده نیاز است. در تعریف خانواده
بیان شده: خانواده گروهی است متشکل از افرادی که از طریق نسب و
سبب و رضاع با یکدیگر به عنوان، شوهر، زن، مادر، پدر، برادر و
خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحد
خاصی زندگی می‌کنند.

اینک با توجه به حساسیت بیش از حد موضوع و حتی سرنوشت‌ساز
بودنش، این ضرورت به چشم می‌خورد که در باب خانواده پژوهش‌هایی
کارآمد به عمل آید. انسان با تشکیل خانواده، مثلث نیازهای
سه‌گانه‌اش را، اعم از تمتع جنسی، تمنای عاطفی و تعهد انسانی،
پوشش می‌دهد و از روابط آزاد که عمدتاً در سطح نازل و حیوانی تمتع
جنسی قرار می‌گیرد، جدا می‌شود و هر چقدر در مقوله ازدواج حیطه
شناختی درست‌تر ترسیم گردد و حیطه مصداقی صحیح‌تر انتخاب شود قدرت
پاسخگویی به مثلث انسانی نیاز، بیشتر می‌شود. اما مع‌الاسف دنیای
امروز مطالب دیگری را تعقیب می‌کند و حتی فکر ازدواج را به زیر
تازیانه‌های عقب‌ماندگی و بی‌عرضگی و اسیر شدن می‌کشاند. لذا باید
عوامل انزوای ازدواج و ایذاء ازدواج‌کرده‌ها، شناسایی و با به
کارگیری فرامین اساسی در باب خانواده، ازدواج را به تسهیل
کشانید.

با توجه به مطالب فوق این مقاله مشتمل بر چهار بخش است: بخش
اول ـ کلیات (تعریف و تبیین موضوع و…) و بخش دوم شامل بررسی
جایگاه خانواده در اعصار گذشته و ادیان همچون زرتشت، مسیحیت، یهود
و اسلام و همچنین بنا بر ضرورت خانواده در اندیشه نظریه‌پردازان
نیز بیان گردیده، بخش سوم بررسی جایگاه خانواده در اسلام و بیان
ضروریات مورد نظر اسلام در این باب، آثار و فواید ازدواج و دو بخش
چهارم به عنوان مبانی حقوقی و اخلاقی خانواده در اسلام به طرح
حقوق همسران و آمیختگی این حقوق با اخلاق پرداخته می‌شود و پژوهش
با مبحث رفع اختلافات خانوادگی به پایان رسیده است.

در این مطلب سعی شده است از منابع دست اول تفسیری و روایی و
همین‌طور در جهت تجزیه و تحلیل هر چه بیشتر موضوع از مقالات و
مقاله‌های مرتبط استفاده گردد که تعدد منابع نشان از توجه و کنکاش
بیش از حد پژوهشگر دارد.

بخش اول

 کلیات

مقدمه:

خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون در بین تمامی جوامع بشری،
به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی، زیربنای جوامع و منشأ فرهنگ‌ها،
تمدن‌ها و تاریخ بشر بوده است. پرداختن به این بنای مقدس و
بنیادین و حمایت و هدایت آن به جایگاه واقعی و متعالی‌اش، همواره
سبب اصلاح خانواده بزرگ انسانی و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از
حیات حقیقی و سقوط به ورطه هلاکت و ضلالت بوده است.

اسلام به عنوان مکتبی انسان‌ساز بیشترین عنایت را به تکریم،
تنزیه و تعالی خانواده دارد و این نهاد مقدس را کانون تربیت و مهد
مودت و رحمت می‌شمرد و سعادت و شقاوت جامعه انسانی را منوط به
صلاح و فساد این بنا می‌داند و هدف از تشکیل خانواده را تأمین
نیازهای مادی، عاطفی و معنوی انسان از جمله دستیابی به سکون و
آرامش برمی‌شمارد. دستیابی به این اهداف والای مکتب اسلام و حفظ و
حراست دقیق و مستمر از آن، نیازمند توجه جدی به خانواده و پیاده
کردن قوانین مربوط به آن در اسلام است و ضروری است کلیه
برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها در تمام سطوح،‌ حق‌مدارانه و در
راستای تعالی و مصالح خانواده باشد.

خانواده براساس اجتماع و به عقیده جامعه‌شناسان یکی از
عوامل مهم ایجاد تمدن است. رشد و پرورش افراد در خانواده
پایه‌گذاری شده و سلامت و سعادت جامعه بشری در گرو تربیت صحیح و
استواری است که در خانواده پدید آمده است. وضعی که با تأسف،
امروزه با آن مواجهیم، وجود تزلزل در ارکان خانواده‌هاست. توضیح
مسأله اینکه ما امروزه در بسیاری از خانواد‌ها شاهد عدم تفاهم،
درگیری و نزاع و حتی متارکه و طلاق هستیم.

بسیاری از فرزندان در محیط نابسامان خانواده رشد یافته و از
تربیت درست و آرامش و سکونی که لازمه رشد است، برخوردار
نمی‌باشند. این امر در درازمدت زمینه‌سازی نابسامانی‌های رفتاری و
حتی انحراف و لغزش بسیار است.

جرم‌شناسان یکی از ریشه‌های جرم و انحراف را در نابسامانی
خانواده می‌دانند و بررسی‌هایی که در جوامع غربی و حتی در جوامع
خودمان به عمل آمده نشان داده است که بسیاری از مجرمان و منحرفان،
کسانی هستند که در خانواده نابسامانی پرورش یافته‌اند. در مورد سر
و سامان دادن به این موضوع نظرات مختلفی عرضه شده است:

1ـ گروهی تندرو حتی مسأله لغو خانواده را نظر داده بودند که
تجربه انقلاب کمونیستی در دنیا و لغو خانواده در آن سامان، آن‌ها
را به خطایشان واقف گردانیده است.

2ـ عده‌ای ریشه این نابسامانی‌ها را عدم آزادی زن و عدم
تساوی حقوق او با مرد دانسته و قائل شده‌اند که با تأمین این حق،‌
مشکلات خانوادگی حل می‌شود.

3ـ دسته سومی درست خلاف آن را نظر داده و گمان داشته‌اند که
اگر آزادی را از زنان سلب و آن‌ها را در محیط خانه محبوس سازند،
به تربیت نسل درست و استوار قادر شده و می‌توانند ریشه همه
نابسامانی‌ها را بخشکانند.

4ـ اسلام در این زمینه رهنمودهایی براساس دریافت از وحی
دارد که اجرای آن می‌تواند نابسامانی‌های موجود را از بین برده و
بشر را به سوی هدف خلقتش به پیش برد. در بینش اسلامی حیات خانواده
مبتنی بر ضوابط ایمان و اخلاق و متکی به حقوق است که دامنه آن در
برگیرنده شأن زن، شوهر، فرزندان و والدین است و ما در این بررسی
کوتاه سعی داریم به توضیح و تشریح آن بپردازیم. طبیعی است که
مستندات ما در این بررسی منابع اصیل اسلامی و تجربه علمای اسلامی
در طول مدت چهارده قرن می‌باشد.

1 ـ 1 ـ تعریف و تبیین موضوع:

واژه خانواده در لغت‌نامه‌های عرب معادل واژه‌هایی همچون
اهل البیت، عیال (ع.و.ل)، أسرة و زوج می‌باشد. از این رو به بررسی
این کلمات می‌پردازیم:

الف ـ تعریف لغوی عیال:

عالَه: در معنی بهم نزدیکند. تحویل: اعتماد و اتکال نمودن
به دیگری در هر چیزی که دشوار و سنگین است.

عیال: مفردش عیل است، یعنی چیزی سنگین.

عالَه: سنگینی و فشار زندگی را تحمل کرد و از این معنی است
سخن پیامبر(ص) که: «أبدأ بنفسک ثم بمن تحوّل ـ هزینه و بخشش را از
خویش آغاز کن و از عیال خویش آغاز کن.»

أعال: اهل و عیالش زیاد شد.

عول: جور و میل از حق. «عال الرجل یعول عولاً و عیالةً ای
مال و جار»، عول فرائض از آنست که چون سهام زیاده باشد به آن‌ها
نقص و جور داخل شود. «فإن خضتم الا تعدلوا فواحدة او ماملکت
ایمانکم ذلک اونی الا تعدلوا ـ اگر ترسیدید که در صورت گرفتن زنان
بیشتر عدالت نکنید فقط یک زن بگیرید و یا از کنیزان اختیار کنید،
آن نزدیک‌تر است به اینکه ظلم و بی‌انصافی کنید» این لفظ یکبار
بیشتر در قرآن نیامده است.

ب ـ تعریف لغوی أسر:

أسر: بستن کسی با زنجیر و طناب چنانکه گویند: أسرت القتب ـ
یعنی زین و برگ را به پشت مرکب بستم، اسیر را هم به همین مناسبت
اسیر نامیده‌اند، که مقید و محدود می‌شود و سپس به هر چیزی که
گرفته شده و مقید است، اسیر گفته‌اند، هر چند که با چیزی هم بسته
نشود.

جمع أسیر ـ أساری، أساری و أسری ـ است و در آیه «و یتیمناً
و اسیرا» به کار رفته است. بعداً معنی اسیر گسترش یافته و در
معانی (اسیر نعمت شدن) استعمال شده و همچنین درباره خانواده که
وسیله نیرومندی و تقویت مرد است و اسرة الرجل: یعنی خانواده
مرد.

الأسرة ج أسر: خانواده، عائله، زره محکم.

ج ـ تعریف لغوی زوج:

الزوج ج أزواج و زوجه: همنشین، قرین، همسر، جفت انسان،
عیال، جفت هر چیز

زوج به هر یک از دو همسر مرد و زن (نرینه و مادینه) و در
حیوانات که با هم جفت هستند و آمیزش جنسی نموده‌اند، گفته می‌شود
و همچنین به هر دو جفتی، چه در مزاوجت و یا در غیر آن، مثل جفت
کفش و نعلین و نیز به هر دو چیزی که با یکدیگر شبیه یا همانند
باشند، خواه شباهتی یکسان و یا ناهمسان باشد باز هم آن‌ها را ـ
زوج ـ گویند.

خدای تعالی گوید: «فجعل منه الزوجین الذکر و الأنثی
….»

«و» قلنا یا آدم اسکن أنت و زوجک الجنة و کلا منها رغداً
حیث شئتما و لاتقربا هذه الشجرة فتکونا من الظلمین…»

«ولی واژه‌ی ـ زوجه ـ ناپسند است و به کار نمی‌رود (در قرآن
نیامده است، می‌گویند: زوج المرئه: شوهر آن زن و زوجه الرجل: زن
آن مرد) جمعش زوجات است.

شاعر می‌گوید: «فبکا نباتی شجوهن و زوجتی ـ همسرم و دخترانم
از غم و اندوهشان گریستند.»

جمع زوج ـ ازواج ـ است. در آیه: «هم و ازواجهم» و «احشروا
الذین ظلموا و أزواجهم»

أزواجهم ـ یعنی یاران و کسانی که در کردار و رفتار از
ستمگران پیروی می‌کردند (که در دوزخ هم با هم قرینند.)

و آیه: «الی ما متعنا به أزواجاً منهم.» یعنی کسانی که
همسان و همگنان و اقران آن‌هایند. و آیات: «سبحان الذی خلق
الأزواج» آگاهی و هشداری به این امر است که اشیاء تمامشان از جوهر
و عرض، ماده و صورت ترکیب شده‌اند و این که هر چیز ساخته شده و
مصنوع از قاعده ترکیب، عاری و مستثنی نیست.

هر مصنوعی به ناچار، اقتضاء صانعی و سازنده‌ای دارد و این
امر خود تنبیهی است برای این که خدای تعالی فرد است (چون از حکم
مصنوع خارج است ـ کان الله و لم یکن معه شیء … به حکم این آیه
قرآن که هو الاول و همچنین ـ لیس کمثله شیء ـ یعنی ذات باریتعالی
از حکم و قانون اشیاء که مرکبند، خارج است.

و آیه «خلقنا زوجین» این آیه روشن کرده است که هرچه در عالم
است زوج است از جهت این که برای آن چیز، یا ضدی یا چیزی شبیه به
آن، یا چیزی در ترکیب آن هست و بلکه به هیچ وجه از ترکیب و مرکب
بودن جدا نیست. در آیه اخیر: زوجین را از این جهت بیان کرد تا
هشداری باشد برای بر این که: شیء هر چند ضد و مثل و شبهی نداشته
باشد اما از ترکیب جوهر و عرض ناگزیر و جدانشدنی است و آن زوجین
است.

زوج: جفت ـ صنف. بهر دو قرین از مذکر و مؤنث در حیوانات که
ازدواج یافته‌اند گفته می‌شود: زوج. به هر دو قرین در غیر حیوانات
نیز زوج اطلاق می‌شود مثل یک زوج کفش (یک جفت).

زوجه به معنی زن است جمع آن زوجات می‌باشد.راغب می‌گوید: آن
لغت ردیء است. نگارنده گوید لذا زوجه و زوجات در قرآن نیامده بلکه
زوج و ازواج به کار رفته است.

زوج هم به زن اطلاق شده مثل: «و ان اردتم استبدال زوج مکان
زوج…» «و اگر اراده کنید تبدیل زنی را به زن دیگر….»

و مثل «یا ادم اسکن انت و زوجک الجنه «ای آدم تو و زنت در
بهشت بمانید»

«و هم به مرد مثل «فلا تحل له من بعد حتی تنکح زوجاً غیره»
پس اگر بعد از طلاق دوم باز طلاق داد شوهر زن را پس حلال نشود آن
زن بر آن شوهر بعد از طلاق شوم تا اینکه به نکاح درآید و شوهر کند
آن زن به شوهری غیر از شوهر اول.

«و همچنین» قد سمع الله قول التی تجاد لک فی
زوجها….»

به تحقیق شنید خدا سخن آنکه مجادله می کرد تو را در کار
شوهر خود ازواج نیز هم در زنان بکار رفته مثل «والذین یتوفون منکم
و یذرون ازواجاً ـ  و آنهایی که می میرند از شما و وا می
گذارند زنهای خود را « و هم در مردان»

مثل «فلا تعضلوهن أن ینکحن أزواجهن إذا ترضوا بینهم
بالمعروف ـ پس منع نکنید ایشان را از اینکه به نکاح شوهران خود
درآیند در صورتیکه از یکدیگر راضی شده باشند که بخوبی زندگی کنند.
«ظاهراً استعمال شدن ازواج در مردان فقط در این آیه است.

زوج و ازواج در گیاهان نیز به کار رفته مثل « انبتت من کل
زوجٍ بهیج ـ و بروید از هر گیاهی تازه و نیکو. «درباره حیوانات
نیز آمده «قلنا احمل منها من کل زوجین اثنین ـ گفتیم ما نوح را
بردار در آن کشتی از هر نر و ماده دو تا»« در زبان عرب زوجین به
معنی یک جفت است و لفظ «اثنین» برای بیان آنست.

یکی از اسرار عجیب خلقت نر و مادگی موجودات است. اگر در
حیوان و گیاه این واقعیت وجود نداشت هیچ یک چیز، دو چیز نمی‌شد و
جای از بین‌رفته‌ها پر نمی‌گردید و تولید و تکثیر مطلقاً معنایی
نداشت ولی خداوند با این وسیله نقص عالم را جبران و آن را پیوسته
به سوی کمال می‌راند. بشر با فکر ساده‌ی خود ابتدا آن را فقط در
انسان و حیوان می‌دانست و در اثر پیشرفت علم احساس کرد که این
واقعیت در عالم گیاه نیز حکم‌فرماست و اگر نباتات به وسیله‌ی
حشرات و بادها تلقیح نگردند میوه بدست نخواهد آمد. از قدیم بوجود
نر و مادگی در بعضی درختان مثل خرما پی برده بودند ولی بعدها
عمومیت آن روشن گردید.

قرآن کریم پا را از همه فراتر گذاشته و مسئله نر و مادگی را
در تمام موجودات اعلان می‌کند اعم از زنده و غیر زنده، درباره‌ی
حیوان و انسان که روشن است و بعضی از آیات آن گذشت. درباره‌ی
نباتات آمده: «سبحان الذی خلق الأزواج کلها مما تنبت الأرض و من
أنفسهم و مما لایعلمون ـ پاک و منزه است خدایی که از روییدنی‌های
زمین و از شما مردمان جفت‌ها (نر و ماده‌ها) قرار داد و از
چیزهایی که نمی‌دانید نیز جفت‌ها قرار داد.» در گذشته که این
واقعیت به ثبوت نرسیده بود، بزرگان ازواج را در آیه اصناف معنی
می‌کردند ولی علم نشان داد که قرآن چه مسئله عجیبی را مطرح می‌کند
در آیه «و من کل الثمرات جعل فیها زوجین اثنین … و همه میوه ها را
جفت قرار داد در زمین«گرچه نسبت زوجیت بخود ثمره داده شده ولی
ظاهراً منظور تولید شدن آن‌ها در اثر زوجیت است بعضی از بزرگان آن
را دو صنف گفته یکی مال زمستان و دیگری مال تابستان مثل بعضی
میوه‌ها ولی این خیلی بعید است و با کلیت آیه که فرموده: «من کل
الثمرات» جور در نمی‌آید که همه‌ی آن‌ها صیفی و شتوی
ندارند.

بالاتر از همه این آیه است که می‌گوید: «و من کل شیء خلقنا
زوجین لعلکم تذکرون» ـ و از هر چیزی آفریدیم نر و ماده شاید شما
پند بگیرید.

روشن می‌کند که قانون نر و مادگی در تمام موجودات بدون
استثناء جاری است امروز بشر پس از فرو رفتن در درون اشیاء و
شکافتن ذرات و رسیدن به اتم دانسته است که اتم‌ها از الکترون و
پروتون تشکیل یافته‌اند. الکترون‌ها بار منفی دارند و پروتون‌ها
بار مثبت‌ و نیز نر و ماده‌اند و موجودات همه از آن ذرات تشکیل
یافته‌اند «سبحان ربک رب العزه عما یصفون.»

«اهتزت و ربت و انبتت من کل زوج بهیج ـ (ظاهراً مراد از زوج
در این آیه و نظائر آن، نوع و صنف است یعنی زمین حرکت کرد،‌ بالا
آمد و هر صنف و هر جور روییدنی نشاط‌آور را رویانید.

نوع و صنف یکی از معانی زوج است چنانکه راغب و اقرب و
بیضاوی و ابن اثیر و طبرسی گفته است همچنین است آیات 7 شعراء، 10
لقمان، 7 ق و غیره.

«و اذ النفوس زوجت» ظاهراً مراد از آن جفت شدن انسان‌ها با
اعمالشان است درباره‌ی آن گفته‌اند: مراد ملکه‌های اعمال است که
شخص با آن‌ها مزدوج می‌گردد یا هر انسان بهم شکل خود از اهل آتش و
بهشت قرین شود یا ارواح باجساد برگردد یا هر فریفته بفریبنده ملحق
شود یا مؤمنین با حورالعین و کفار با شیاطین هم قرین
گردند. 

قول اخیر عبارت اخرای کلام ماست و بنابر تجسم عمل مراد قرین
شدن انسان با عمل خویش است. «هذا فلیذوقوه حمیم و غساق و آخر من
شکله ازواج ـ
                
«حمیم آب جوشان، غساق چنانکه مجمع گفته چرک بسیار بدبو، شکل،
مشابه و نظیر است ازواج چنانکه گفته‌اند به معنی انواع و اقسام
است یعنی: این آب جوشان و چرک بدبوست آن را و اقسام است یعنی: این
آب جوشان و چرک بدبوست آنرا بچشند.

«ادخلوا الجنه انتم و ازواجکم تحبرون ـ گفته شود به ایشان
که داخل شوید بهشت را شما با زنهای خود شادمان باشید«می‌شود گفت
مراد از این ازواج زنان دنیوی انسان هستند که اهل بهشت شده‌اند
بقرینه‌ی آیه‌ای که می‌گوید: «جنات عدن یدخلونها و من صلح من
ابائهم و أزواجهم…» ـ که آن خانه بهشتهای عدن است که داخل می شوند
ایشان آن بهشت 4 را و هر که شایسته باشد از پدران و زنان ایشان. و
شاید مراد ازواج بهشتی و حورالعین باشند.

و همچنین آیه «احشروا الذین ظلموا ازواجهم و ما کانوا
یعبدون. من دون الله فاهدوهم الی صراط الحجیم» امر شود به ملائکه
که جمع کنید آنان را که ظلم کردند برخود به سبب شرک و تکذیب
رسولان و جمع کنید اتباع و اشیاع ایشان را از کفار و آنچه را که
می پرستیدند از سوی خدا پس راه نمائید ایشان را به سوی راه
جهنم.

«ممکن است مراد زنان دنیایی باشد که با شوهران شریک ظلم
بوده‌اند و این وضع به خصوصی است که زن و شوهر در دنیا با هم ظالم
باشند و در آخرت نیز از هم جدا نشوند، چنانکه درباره‌ی ابولهب و
زن او آمده: «سیصلی ناراً ذات لهب. و امراته حمالة الحطب» ـ به
زودی در آید در آتشی زبانه دار وزن او هیزم کش است.

متن کامل را می توانید دانلود
نمائید

چون فقط تکه هایی از متن مقاله در این صفحه درج شده
(به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل
مقاله

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word
که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

قیمت فایل: 16,000 تومان

پس از پرداخت، لینک دانلود فایل برای شما نشان داده می شود.

پرداخت و دانلود

 برای توضیحات بیشتر و دانلود کلیک کنید

پایان نامه جایگاه خانواده در اسلام

RSS feed.

پایان نامه جایگاه خانواده در اسلام

x

این مطالب را نیز ببینید!

دسته: پژوهش ها بازدید: 1 بار فرمت فایل: doc حجم فایل: 90 کیلوبایت تعداد صفحات ...

 برای توضیحات بیشتر و دانلود کلیک کنید